Preventieve drugscontroles en nieuwe wetgeving maken zeevisserij veiliger

Het parket van West-Vlaanderen en de scheepvaartpolitie starten met preventieve alcohol- en drugscontroles op de kaai bij het inschepen van de vissers. Noordzeeprocureur Pascal Week geeft te kennen dat statistieken en signalen van Previs, de beschermings- en preventiedienst van het Zeevisserijfonds, wijzen op aanzienlijk druggebruik aan boord van vissersschepen. Intussen werkt vice-eersteminister en minister van Noordzee Vincent Van Quickenborne aan een modernisering van de wetgeving inzake alcohol- en drugsmisbruik op zee. 

Cijfers waarover het parket van West-Vlaanderen afdeling Veurne beschikt, laten weinig marge voor interpretatie. Van de 40 personen in het arrondissement Veurne die als beroepsvisser zijn ingeschreven, staan er 15 gekend voor gebruik, bezit of verkoop van verdovende middelen. “De scheepvaartpolitie kan namelijk de lijsten opvragen van de vissers die afgelopen jaren aanmonsterden op een schip. Aanmelding via een digitaal loket is immers verplicht. We hebben die lijsten vergeleken met onze gegevens inzake drugs, met dit verontrustend resultaat. Ook de signalen die we ontvingen vanuit Previs, de beschermings- en preventiedienst van het Zeevisserijfonds, wezen op een drugsprobleem op de werkvloer”, duidt Noordzeemagistraat Pascal Week van het parket van West-Vlaanderen. In de meeste gevallen gaat het om cocaïne en speed, die de vissers gebruiken om wakker te blijven. Nochtans zijn er intussen verplichte vaar- en rusttijden die de werklast verlichten en de rust garanderen.

Helft van ongevallenmeldingen komt uit visserij

“Het hoeft geen betoog dat we iets aan het druggebruik op zee moeten doen, enerzijds voor de gezondheid van de vissers zelf en anderzijds voor de veiligheidsomstandigheden waarin zij en hun collega’s moeten werken. Als er een ramp gebeurt op zee, ingegeven door middelengebruik, willen politie en parket niet het verwijt krijgen dat ze nooit preventief hebben ingegrepen”, aldus Noordzeemagistraat Pascal Week. Uit cijfers van de Federale instantie voor Onderzoek van Scheepvaartongevallen (FOSO) blijkt dat er tussen oktober 2020 en oktober 2021 in het Belgische deel van de Noordzee 118 meldingen waren van incidenten met of aan boord van schepen. Daarvan waren er 59 toe te schrijven aan de zeevisserij, precies de helft dus. Cijfers waaruit causaliteit met alcohol of drugs blijkt, zijn er evenwel niet. De koopvaardijschepen waren goed voor 36 meldingen en de pleziervaart 23.

Controles op de kaai

“Maar het staat buiten kijf dat druggebruik op zee tot gevaarlijke toestanden leidt. Scheepvaartverkeer is best vergelijkbaar met dat van een autosnelweg. Er zijn verplichte vaarroutes waarbij schepen elkaar moeten kruisen. Vissers werken ook met gevaarlijke machines. In het geval van de reders kunnen deze controles alleen maar positief bijdragen. Arbeidsongevallenverzekeraars zullen niet tussenkomen als blijkt dat de bemanning onder invloed was toen er een incident gebeurde”, voegt procureur Pascal Week nog toe. Concreet zal de scheepvaartpolitie drugscontroles uitvoeren op de kaai, vooraleer vissers op het schip stappen. Dat is mogelijk in het kader van de drugswetgeving en het feit dat Belgische havens de buitengrens van de Schengenzone vormen.

Vice-eersteminister en minister van Justitie en Noordzee Vincent Van Quickenborne schaart zich achter de preventieve drugscontroles. “De visserij staat gekend als één van de gevaarlijkste sectoren om in te werken. Al te veel families zijn voor het leven getekend omdat hun vaders of zonen nooit meer thuiskwamen. In 2020 hebben we daarom de veiligheidsvoorschriften aan boord verstrengd, zodat er onder meer extra noodbakens en reddingsvlotten moeten voorzien zijn. Maar ook alcohol- en drugsmisbruik aan boord kan rampzalige gevolgen hebben. Het is een goede zaak dat justitie en scheepvaartpolitie hierop toezien.”, aldus minister Van Quickenborne.

Nieuwe eengemaakte wetgeving

“Net als in het verkeer, kan het niet dat mensen die met schepen varen en werken in zo’n gevaarlijke omgeving, onder invloed zijn. De wetgeving hieromtrent is echter verouderd. Daarom werken we momenteel samen met de sector aan nieuwe regelgeving. We voeren aangepaste sancties in, naar analogie met het wegverkeer. Administratieve boetes worden gelijkgesteld aan het niveau van boetes die in het wegverkeer. Ook zullen bloedanalyses mogelijk zijn en kan het vaarbevoegdheidsbewijs voor bepaalde tijd ingetrokken worden. En we zorgen ervoor dat er beter opgetreden kan worden tegen misbruiken op schepen uit buitenlandse havens die in onze Noordzee komen vissen. Die wetgeving willen we deze zomer af hebben. Vissers werken zich dag en nacht uit de naad om ons bord te vullen met duurzame vis. We moeten ervoor zorgen dat ze kunnen werken in veilige omstandigheden en dat ze gezond en zonder kleerscheuren terug naar huis kunnen keren.”

Perscontact:

Maxim Laporte

Adviseur Communicatie

maxim@teamjustitie.be

+32 474 77 70 30