Ons land heeft een gloednieuw communicatiesysteem in gebruik genomen voor ministers, topambtenaren, diplomaten en cruciale veiligheidsfuncties. Dit moet ervoor zorgen dat gevoelige informatie, geclassificeerde gegevens en onderlinge communicatie niet onderschept of afgeluisterd kan worden door buitenlandse mogendheden of criminele organisaties. De technologie met gesloten ecosysteem werd volledig in België ontwikkeld met eigen componenten, door de nieuwe entiteit Belgian Secure Communications (BSC) die rechtstreeks onder de minister van Justitie valt. Het gaat onder meer over een gesloten netwerk met geheime locaties voor geclassificeerd dataverkeer en geheime videoconferenties alsook speciaal ontwikkelde smartphones en laptops.
De noodzaak van een eigen en veilig communicatiemiddel voor mensen die cruciale posities bekleden in ons land, spreekt voor zich. Het recent afluisterschandaal bij topofficieren van het Duitse leger waarbij een geheime meeting werd uitgezonden op Russische staatsmedia, maakte nog maar eens duidelijk dat commerciële communicatieplatformen zeer kwetsbaar zijn voor hacking. Alle dataverkeer via commercieel ontwikkelde software biedt, ondanks het feit dat men werkt met encryptie en end-to-end-versleuteling, onvoldoende veiligheidsgaranties voor gevoelige en geclassificeerde overheidscommunicatie. Reguliere telefoonnetwerken en kanalen zoals WhatsApp, Telegram, Signal en Teams zijn hiervoor dus onbruikbaar. Ook in hardware die niet in eigen beheer werd ontwikkeld, zijn er potentieel achterpoortjes waardoor er in principe meegeluisterd kan worden indien men dat wil.
Dat regeringsleden en hun medewerkers, topambtenaren, officieren en andere cruciale veiligheidsposities in ons land hiervan vaak het doelwit zijn, hoeft niet te verbazen. Deze vorm van intelligence is onlosmakelijk verbonden met moderne oorlogsvoering en geopolitiek. Tijdens een Belgische economische missie naar China in november 2019 bijvoorbeeld, werden 135 pogingen tot hacking per uur vastgesteld op de mobiele telefoons van de delegatieleden. Bij de recentste missie naar China met premier Alexander De Croo zorgde Belgian Secure Communications (BSC) voor aparte beveiligde telefoons en strikte richtlijnen zodat de de missie veilig kon verlopen. Brussel wordt bovendien beschouwd als de ‘spionnenhoofdstad’ door de aanwezigheid van de vele internationale instellingen.
BSC ter vervanging van BINII
In 2007 werd door Defensie BINII (Belgian Intelligence Network Information Infrastructure) ontwikkeld, een beveiligd communicatieplatform waarmee leden van de verschillende overheden van ons land gevoelige en geclassificeerde informatie met elkaar kunnen delen. Het platform is echter verouderd en niet meer aangepast aan de nieuwe technologie, de hedendaagse manier van communiceren en de veelheid aan dataverkeer.
In 2021 richtte toenmalig minister van Justitie Vincent Van Quickenborne daarom een nieuwe entiteit op: Belgian Secure Communications (BSC). Brandon De Waele werd benoemd als directeur. Deze dienst werd belast met het ontwikkelen van een nieuw hoogbeveiligd communicatieplatform voor leden van de Belgische overheden en veiligheidsdiensten. Er werd een systeem ontwikkeld met meerdere beveiligingslagen waardoor men niet volledig afhankelijk is van commerciële bedrijven of diensten uit het buitenland, conform het zero trust-principe. Er wordt geen verbinding gemaakt met internet of servers die niet in eigen beheer zijn. De technologie werd deze week in gebruik genomen en vervangt onder meer BINII. Het beveiligde systeem van BSC wordt van A tot Z beheerd door mensen die deel uitmaken van de organisatie.
Beveiligde videoconferenties en door BSC ontwikkelde smartphones en laptops
Er zijn verschillende componenten. Eén daarvan is een netwerk aan geheime en beveiligde locaties van waaruit geclassificeerde videoconferenties gehouden kunnen worden. Deze ruimtes zullen gebruikt worden voor bijvoorbeeld overleg tussen de veiligheidsdiensten en andere zaken die vallen onder de classificatiewet. Een andere component is een netwerk van door BSC ontwikkelde smartphones en laptops die deel uitmaken van een gesloten netwerk. Honderden exemplaren hiervan zijn in gebruik genomen door verschillende belangrijke veiligheidsfuncties in ons land. De regeringsleden zijn volgende week aan de beurt. Momenteel ontwikkelt BSC ook een applicatie voor communicatie tussen alle overheidsmedewerkers.
Paul Van Tigchelt, minister van Justitie: “Jarenlang was ons land het kneusje op vlak van veilige communicatie. Er werd ongetwijfeld duchtig meegeluisterd. Daar zijn we niet naïef over. Meer nog, er zijn zelfs sterke aanwijzingen. Zelfs bevriende naties waren weigerachtig om gevoelige informatie met ons te delen vanwege onze kwetsbare manier van communiceren. Daar is nu verandering in gebracht. BSC werkte jarenlang onder de auspiciën van Justitie en achter de schermen aan waterdichte en veilige systemen. Die hebben we nu in gebruik genomen. We hebben nu state-of-the-art beveiligde toestellen, waardoor we zelfs internationaal koploper worden. Cruciaal in de evolutie naar een echte veiligheidscultuur.”
Alexander De Croo, eerste minister: “Dankzij Belgian Secure Communications (BSC) wordt België een van de leiders op het gebied van het beveiligen van geheime en vertrouwelijke informatie voor federale besluitvormers. Met de mobiele telefoons en laptops die binnenkort operationeel zullen zijn, kunnen alle ministers, departementshoofden en belangrijke personeelsleden in alle veiligheid berichten uitwisselen, telefoneren en deelnemen aan teleconferenties. Deze oplossing vergemakkelijkt snelle besluitvorming in tijden van crisis.”