Ons land investeert in gespecialiseerde aanpak
Half november vorig jaar werd een schip opgemerkt in onze Noordzee. Het betreft waarschijnlijk hetzelfde Russische onderzoeksschip dat reeds eerder was gesignaleerd in Nederlandse wateren. Het schip voer zonder AIS (Automatic Identification System), een verplicht veiligheidssysteem dat de identiteit van schepen automatisch kenbaar maakt voor anderen. Op basis van verdacht vaargedrag van het schip werd een onderzoek ingesteld door het Maritiem Informatie Kruispunt. De passage van dit schip kadert zonder twijfel binnen de bredere context van de Oekraïne-oorlog.
Gisteren rapporteerde de Nederlandse Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst MIVD over dit incident. Daarbij werd gesuggereerd dat het schip mogelijk de bedoeling had om gevoelige infrastructuur in kaart te brengen, zoals windmolenparken, onderzeese gasleidingen en kabels voor communicatie en dataverkeer. Ook onze inlichtingen- en veiligheidsdiensten houden rekening met dit scenario en zijn hier alert voor.
België beheert voor de kust belangrijke infrastructuurmiddelen inzake energievoorziening. Sinds het begin van de oorlog in Oekraïne, precies een jaar geleden, is de aandacht voor eventuele risico’s sterk verhoogd. Dit gebeurt in overleg met Belgische instanties die instaan voor de economische, militaire en veiligheidsbelangen op de Noordzee en de privébedrijven die deze infrastructuur uitbaten. Dit wordt gecoördineerd door het Maritiem Informatie Kruispunt (MIK), dat wordt bemand door het Directoraat-Generaal Scheepvaart van de FOD Mobiliteit en Vervoer, de scheepvaartpolitie, douane en defensie. Zij werken hiervoor samen met inlichtingen- en veiligheidsdiensten zoals de Veiligheid van de Staat, OCAD en ADIV.
Vorig jaar werd budget uitgetrokken om dit jaar nieuwe software te kunnen aankopen om dit soort verdachte activiteiten nauwkeuriger te kunnen detecteren en op te volgen.
Sinds begin dit jaar is ook de wet Maritieme Beveiliging van kracht die het onder andere mogelijk maakt om camerabewaking op zee te voorzien. Onder meer op de windmolens zal dit het geval zijn. We kunnen voortaan ook werken met mobiele camera’s op drones of op vaartuigen.
In deze wet is ook voorzien dat voor alle infrastructuur in en op de Noordzee risicoanalyses en beveiligingsplannen moeten opgesteld worden door de exploitanten in overleg met de veiligheids- en inlichtingdiensten. Op basis daarvan zullen de nodige maatregelen getroffen worden inzake beveiliging.Vincent Van Quickenborne, minister van Noordzee: “De aanwezigheid van Russische schepen op de Noordzee is niet verboden, maar we volgen deze nauwgezet op. De precieze motieven van dit Russische schip kennen we niet, toch moeten we hierin niet naïef zijn. Zeker als ze zich verdacht gedragen in de buurt van onze windmolenparken, onderzeese gasleidingen en datakabels en andere kritieke infrastructuur. We nemen ook de nodige maatregelen om deze beter te beveiligen. Zo trokken we vorig jaar al budget uit voor nieuwe state-of-the-art software om verdachte activiteiten in onze Noordzee beter te detecteren en op te volgen. Sinds 1 januari is de nieuwe wet Maritieme Beveiliging van kracht. Dit laat onder meer toe om camerabewaking te voorzien op zee, met name op de windmolens waar dit verdachte schip bijzondere aandacht voor leek te hebben. Daarnaast vragen we ook strengere beveiligingsplannen van de exploitanten van alle infrastructuur in de Noordzee. Op basis daarvan nemen we de nodige maatregelen. We stemmen ook af met andere Noordzeelanden om meer informatie uit te wisselen en samen te kunnen ingrijpen.